Święty Jan z Matha (Johannes de Matha), założyciel zakonu Trójcy Przenajświętszej, był francuskim duchownym i teologiem żyjącym w XII wieku, który poświęcił swoje życie pracy na rzecz uwolnienia niewolników chrześcijańskich i szerzenia kultu Trójcy Świętej. Jego święto obchodzone jest 17 grudnia.
1. Wczesne życie i powołanie:
- Urodziny: Święty Jan z Matha urodził się w 1154 roku w Fidenza, we Włoszech, w rodzinie szlacheckiej. Jego ojciec był szlachcicem, a matka pochodziła z rodziny o religijnych tradycjach. Jan już od najmłodszych lat wykazywał pobożność i zainteresowanie życiem duchownym.
- Wykształcenie i święcenia: Po ukończeniu nauki w rodzinnym kraju, Jan udał się do Paryża, gdzie studiował teologię i filozofię. W 1190 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Po święceniach rozpoczął działalność duszpasterską, skupiając się na głoszeniu Ewangelii i pracy z ubogimi oraz chorymi.
2. Założenie Zakonu Trójcy Przenajświętszej:
- Wizja i powołanie: Po kilku latach pracy duszpasterskiej, Jan z Matha poczuł powołanie do założenia zakonu, który miałby się zająć uwalnianiem chrześcijańskich niewolników, zwłaszcza tych, którzy byli wzięci do niewoli przez muzułmanów i innych pogan. Jan zrozumiał, że konieczne jest utworzenie wspólnoty, która będzie się modlić, pracować i działać na rzecz tych niewolników, a także szerzyć kult Trójcy Świętej.
- Zakon Trójcy Przenajświętszej: W 1198 roku, Jan z Matha założył Zakon Trójcy Przenajświętszej, znany również jako Trinitarianie. Zakon miał na celu przede wszystkim wykup niewolników chrześcijańskich, ale również szerzenie kultu Trójcy Świętej i życie w duchu ubóstwa, czystości i posłuszeństwa. Zakon zyskał szybko uznanie i rozwinął się w różnych częściach Europy.
- Symbole zakonu: Zakon Trinitarianów przyjął jako swój znak i symbol Trójcę Świętą, przedstawianą na obrazie z trzema osobami: Ojcem, Synem i Duchem Świętym, co podkreślało główny cel zakonu – czczenie Trójcy i wyzwalanie chrześcijańskich niewolników.
3. Działalność na rzecz uwolnienia niewolników:
- Misja uwalniania niewolników: Jan z Matha i jego zakon stali się znani ze swojej działalności na rzecz wykupu chrześcijańskich niewolników. Zorganizowali wiele wypraw do krajów muzułmańskich, aby wykupić tych, którzy zostali wzięci do niewoli przez piratów i wojowników. Jan z Matha był znany ze swojej odwagi, poświęcenia i wytrwałości w tej trudnej misji.
- Wykupienie tysięcy niewolników: Zakon Trójcy Przenajświętszej zrealizował wiele misji wykupu, ratując tysiące chrześcijan z niewoli. Wspólnota zdobyła także wsparcie papieży i innych duchownych, którzy wspierali ich działalność finansowo i moralnie. Działalność Jana z Matha i jego zakonu była przełomowa w kontekście walki z niewolnictwem w średniowiecznej Europie.
4. Śmierć i kanonizacja:
- Śmierć: Święty Jan z Matha zmarł 17 grudnia 1213 roku w Kordobie, w Hiszpanii, gdzie zakładał kolejne klasztory i prowadził działalność misyjną. Jego śmierć była szeroko opłakiwana, a po jego śmierci jego zakon kontynuował misję uwalniania niewolników oraz działalność apostolską.
- Kanonizacja: Jan z Matha został kanonizowany przez papieża Grzegorza IX w 1233 roku. Jego życie, pełne oddania dla Bożego planu, szczególnie w zakresie działalności na rzecz uwolnienia niewolników, stanowiło inspirację dla wielu pokoleń wierzących.
5. Dziedzictwo i kult:
- Patron niewolników: Święty Jan z Matha jest patronem wszystkich osób walczących z niewolnictwem i wszelkimi formami wyzysku. Zakon Trinitarianów kontynuował jego dzieło przez wieki, a jego duchowa spuścizna wciąż jest obecna w wielu częściach świata.
- Wzór miłości do Trójcy Świętej: Jan z Matha pozostaje także wzorem czci Trójcy Przenajświętszej. Jego życie pełne było modlitwy i oddania, a jego zakon nadal szerzy kult Trójcy w Kościele katolickim. Jest także przykładem dla ludzi, którzy podejmują się misji ratowania innych i niosą pomoc potrzebującym.
6. Modlitwa i wspomnienie liturgiczne:
- Wspomnienie liturgiczne: Wspomnienie Świętego Jana z Matha obchodzone jest 17 grudnia. W tym dniu w Kościele katolickim modlimy się o jego wstawiennictwo w sprawach związanych z uwalnianiem niewolników, ochroną osób prześladowanych oraz we wszelkich trudnych sytuacjach społecznych.
Święty Jan z Matha pozostaje wzorem poświęcenia, miłości do Trójcy Świętej oraz oddania w walce o wyzwolenie i pomoc tym, którzy znajdują się w niewoli. Jego życie i działalność pokazują, jak ważne jest działanie na rzecz najbardziej potrzebujących, a także oddanie się Bogu w duchu modlitwy, pracy i ofiary.