Święty Mikołaj, biskup z Myry (ok. 270–343), to jeden z najbardziej czczonych świętych chrześcijańskich, znany zarówno w Kościele katolickim, jak i prawosławnym. Jego wspomnienie obchodzone jest 6 grudnia. Postać św. Mikołaja jest również pierwowzorem postaci obdarowującej dzieci prezentami w okresie Bożego Narodzenia.
1. Życie i działalność:
- Narodziny: Urodził się około 270 roku w Patarze (obecna Turcja) w zamożnej rodzinie chrześcijańskiej.
- Powrót do wiary: Już jako młody człowiek stracił rodziców, a odziedziczony majątek wykorzystał na pomoc potrzebującym.
- Biskupstwo w Myrze: Został biskupem Myry (dziś Demre w Turcji), gdzie zasłynął jako gorliwy pasterz, troszczący się o wiernych i broniący ubogich.
2. Cuda i legenda:
- Pomoc ubogim dziewczętom: Najbardziej znana historia opowiada o tym, jak Mikołaj pomógł trzem biednym dziewczętom, dostarczając im potajemnie posag, aby mogły wyjść za mąż, unikając życia w ubóstwie lub niewoli.
- Uratowanie żeglarzy: Według legend, święty uratował załogę statku podczas burzy na morzu, dzięki czemu stał się patronem marynarzy.
- Obrona niewinnych: Znane są opowieści o jego interwencjach w sprawach niesłusznie skazanych na śmierć, co ukazuje jego wrażliwość na sprawiedliwość.
3. Śmierć i kult:
- Śmierć: Zmarł 6 grudnia około 343 roku w Myrze.
- Relikwie: W XI wieku jego relikwie zostały przeniesione do Bari we Włoszech, gdzie znajdują się do dziś w bazylice św. Mikołaja, będącej miejscem licznych pielgrzymek.
- Cześć w Kościele: Już w starożytności św. Mikołaj stał się jednym z najbardziej czczonych świętych, szczególnie na Wschodzie, gdzie przypisywano mu wiele cudów.
4. Znaczenie i patronat:
- Święty Mikołaj jest patronem:
- dzieci,
- marynarzy,
- kupców,
- więźniów,
- studentów i uczniów.
- Jest także patronem wielu krajów, miast i regionów, w tym Rosji i Grecji.
5. Św. Mikołaj a Boże Narodzenie:
- Postać św. Mikołaja stała się inspiracją dla tradycji obdarowywania dzieci prezentami 6 grudnia. Z czasem przekształciła się w postać Świętego Mikołaja (Santa Claus), popularną w tradycjach bożonarodzeniowych.
6. Ikonografia:
- Przedstawiany jest jako biskup w mitrze, z pastorałem. Często ukazuje się go w scenach związanych z cudami, np. ratującego żeglarzy, pomagającego dziewczętom lub uwalniającego więźniów.
Święty Mikołaj to wzór chrześcijańskiej miłości bliźniego i troski o potrzebujących. Jego życie pełne dobroci i poświęcenia inspiruje do niesienia pomocy innym oraz otwierania serca na potrzeby bliźnich.